پولکادات چیست؟ آشنایی با ارز دیجیتال پولکادات

بلاک‌چین به عنوان یکی از انقلابی‌ترین فناوری‌ها در حوزه ثبت اطلاعات به طور امن و غیرمتمرکز می‌باشد. با این حال، این فناوری همچنان با چالش‌هایی مواجه است که نیازمند راه‌حل‌های نوآورانه‌ای برای غلبه بر آن‌ها می‌باشد. یکی از مشکلات اساسی، محدودیت در مقیاس‌پذیری و دشواری در برقراری ارتباط و تعامل میان بلاک‌چین‌های مختلف است. پولکادات (Polkadot)، به عنوان یک پروژه انقلابی در دنیای بلاک چین، قدم در مسیر رفع این چالش‌ها گذاشته است. در این مقاله، ما به بررسی پولکادات و توانایی‌های آن در ارائه‌ی یک شبکه‌ی بلاک‌چین انعطاف‌پذیر و مقیاس‌پذیر خواهیم پرداخت. در این راستا نگاهی به ویژگی‌ها، کارکرد و آینده این بستر خواهیم داشت، پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

پولکادات چیست؟

پولکادات با هدف ارتقای دنیای فناوری بلاک‌ چین، به عنوان یک بستر انقلابی در سال ۲۰۲۰ معرفی شد. این پلتفرم قابلیت‌های بی‌نظیری چون سرعت بالای تراکنش، کارمزد پایین و قابلیت همکاری گسترده با بلاک‌چین‌ها و اوراکل‌ های مختلف را به ارمغان آورده است. با تمرکز بر ایجاد یک شبکه یکپارچه و هماهنگ، پولکادات راه حلی جامع برای چالش‌های مقیاس‌ پذیری در بلاک چین و تعامل بین بلاک‌چین‌ها ارائه می‌دهد.

تاریخچه پولکادات

پولکادات، با طراحی و معماری منحصربه فرد خود، به عنوان یکی از مهم‌ترین پروژه‌های بلاک‌چین شناخته می‌شود. این شبکه با هدف ایجاد امکان ارتباط و تعامل بین زنجیره‌های بلاک‌چین مختلف، توسط دکتر گَوین وود (Gavin Wood) یکی از بنیان‌گذاران اتریوم و مخترع زبان برنامه‌نویسی Solidity، پایه‌ریزی شده است. او در کنار پیتر سابن (Peter Czaban) و رابرت هابرمایر (Robert Habermeier) به عنوان نیروهای محرکه اصلی پشت این پروژه، در تلاش برای تحقق بخشیدن به این ایده‌ی نوآورانه برآمد.

توسعه پولکادات از اواسط سال ۲۰۱۶، با انتشار اولین وایت پیپر (white paper) توسط دکتر وود آغاز شد. این وایت پیپر، چشم‌اندازی از یک شبکه غیرمتمرکز را ترسیم کرد که قادر به پشتیبانی از تبادل اطلاعات و ارزش‌ها بین بلاک‌چین‌های مختلف بدون نیاز به واسطه‌ها است.

با هدف پشتیبانی از تحقیق و توسعه این بستر بلاک‌چین، در سال ۲۰۱۷ بنیاد وب۳ توسط دکتر وود و پیتر سابن تأسیس شد. این بنیاد متعهد به حمایت از نوآوری‌های مرتبط با فناوری‌های غیرمتمرکز است. در همان سال، در فاز عرضه اولیه توکن پولکادات (DOT) 144.3 میلیون دلار سرمایه جمع‌آوری شد. پولکادات چندین دوره تامین مالی خصوصی برگزار کرده که تنها در آخرین آن‌ها، 43 میلیون دلار سرمایه، جذب کرد.

به منظور تسریع در توسعه و پیاده‌سازی شبکه، وود، شرکت پریتی تکنولوژیز (Parity Technologies) را انتخاب کرد. پریتی تکنولوژیز با هدف ارائه راهکاری برای چالش‌های موجود در ارتباطات بین زنجیره‌ای و افزایش قابلیت مقیاس‌پذیری شبکه‌های بلاک‌چین به سرعت به یکی از اصلی‌ترین بازیگران در پیشبرد پروژه پولکادات تبدیل شد.

در زمان راه‌اندازی پولکادات، این پروژه ایده نوآورانه‌ای را به ارمغان آورد. اما باگذر زمان که پل‌های بلاکچینی زیادی به وجود آمدند و شبکه‌های سازگار با EVM بیشماری بوجود آمدند؛ تفاوت زیرساختی بین بلاک چین‌ها کمتر شد. این مساله از یک سو و فعالیت ضعیف توسعه‌دهندگان آن سبب شد که پولکادات همچون گذشته نتوان آن را یک فناوری تحول آفرین در نظر گرفت.

ارز دیجیتال دات چیست؟

ارز دیجیتال دات به عنوان ارز بومی شبکه پولکادات، نقش حیاتی در پیاده‌سازی و عملیات این اکوسیستم دارد. توکن DOT با سه کاربرد اصلی طراحی شده است که به طور کلی، قدرت و انعطاف‌پذیری بی‌نظیری به شبکه پولکادات می‌بخشد.

یکی از کاربردهای DOT، استفاده به عنوان توکن حاکمیتی می‌باشد. این به معنای آن است که دارندگان DOT قادر به مشارکت فعال در تصمیم‌گیری‌های مرتبط با شبکه، از جمله تعیین کارمزدها، انجام مزایده‌ها و تعیین زمان‌بندی برای افزودن یا حذف پاراچین‌ها هستند.

دومین کاربرد، تأمین امنیت شبکه از طریق استیکینگ (Staking) است. DOT به دارندگان خود این امکان را می‌دهد که از طریق فرایندی به نام استیکینگ، به تأمین امنیت شبکه کمک کنند. این فرآیند نه تنها امنیت شبکه را تقویت می‌کند بلکه به دارندگان DOT اجازه می‌دهد تا پاداش‌هایی را برای مشارکت خود دریافت کنند.

سومین ویژگی کلیدی DOT، نقش آن در فرایند باندینگ (Bonding) به منظور اضافه کردن پاراچین‌ها از شبکه است. این فرایند به کاربران اجازه می‌دهد تا توکن‌های خود را برای مدتی قفل کنند تا پاراچین مورد نظر به شبکه اضافه شود. پس از اتمام دوره باندینگ، توکن‌های قفل شده به دارندگان آن‌ها بازگردانده می‌شود و پاراچین مربوطه حذف می‌شود. این فرایند به انعطاف‌پذیری و توسعه‌پذیری شبکه پولکادات کمک می‌کند.

هدف از شبکه پولکادات چیست؟

یکی از ویژگی‌های بارز هر فناوری، توانایی تأمین نیازهای کاربران به وسیله ارائه راهکارهای کاربردی است. اتریوم، به عنوان یکی از پلتفرم‌های بلاک‌چین، نمونه‌ای بارز از این توانایی را به ارمغان آورده است. اتریوم توانسته است با ارائه امکان ایجاد قراردادهای هوشمند بر روی بستر خود کاربردهای گوناگونی را برای جامعه‌ی کاربری خود فراهم آورد.

هدفی مشابه در بستر بلاک‌چین پولکادات نیز مورد توجه قرار گرفته است؛ این پروژه نیز به دنبال ارائه کاربردهای متنوع در بستر غیرمتمرکز خود می‌باشد. با این حال، تفاوت اصلی پولکادات با اتریوم در این است که اگرچه اتریوم تنوع کاربری را با امکان ایجاد قراردادهای هوشمند بر روی شبکه خود فراهم کرده است، پولکادات تنوع کاربری خود را از طریق ایجاد بستری برای راه‌اندازی  اتصال بلاک‌چین‌های مختلف به کاربران ارائه می‌دهد.

هدف اصلی پولکادات، ایجاد یک محیط کاربردی چند زنجیره‌ای (Multichain) است که امکان ارتباط و تبادل اطلاعات بین شبکه‌های مختلف بلاک‌چین را فراهم می‌آورد، به این ترتیب افزایش قابلیت همکاری و مقیاس‌پذیری را در اکوسیستم بلاک چین تضمین می‌کند.

پولکادات چطور کار می‌کند؟

پولکادات به عنوان یک اکوسیستم بلاک‌چین چندگانه عمل می‌کند و از طریق یک ساختار نوآورانه، امکان ارتباط و تعامل میان بلاک‌چین‌های متفاوت را ممکن می‌سازد. این ساختار شامل چندین بخش اصلی است که هر یک وظایف متمایزی را در اکوسیستم ایفا می‌کنند:

ریلی چین یا زنجیره رله (Relay Chain): هسته مرکزی پولکادات که برای امنیت کل شبکه، اجماع و هماهنگی تعاملات بین زنجیره‌های مختلف طراحی شده است. این زنجیره مسئولیت تأیید تراکنش‌ها و به اشتراک‌گذاری داده‌ها بین پاراچین‌ها را بر عهده دارد.

پاراچین‌ها (Parachains): بلاک‌چین‌های مستقلی هستند که می‌توانند قراردادهای هوشمند، برنامه‌های کاربردی و سایر ویژگی‌های اختصاصی را اجرا کنند. آن‌ها با یکدیگر و همچنین با زنجیره رله در ارتباط هستند و از توان محاسباتی این زنجیره بهره‌مند می‌شوند، ضمن اینکه اجازه می‌دهند هر پاراچین بر روی نیازهای خاص خود تمرکز کند.

پاراتردز (Parathreads): ورژن اقتصادی‌تر پاراچین‌ها هستند که نیاز به اتصال پیوسته به زنجیره رله را ندارند. در واقع، پاراتردزها؛ نوع کوچکتری از پاراچین‌ها هستند.

پل‌ها (Bridge): امکان اتصال پولکادات به سایر بلاک‌چین‌ها، مانند اتریوم یا بیت کوین را فراهم می‌آورند. پل‌ بلاک چین به اشتراک‌گذاری اطلاعات و دارایی‌ها بین اکوسیستم‌های مختلف بلاک‌چینی کمک می‌کنند.

الگوریتم اجماع پولکادات

پولکادات از الگوریتم اجماع گواه اثبات سهام کاندیدشده (Nominated Proof of Stake) یا NPoS استفاده می‌کند که که بر پایه‌ی سیستم رأی‌گیری عمل می‌کند. در این ساختار، صاحبان توکن در شبکه می‌توانند با شرکت در فرآیند رأی‌دهی، نودهایی را که قابلیت مشارکت در فرآیند تأیید و ایجاد بلاک‌های جدید را دارند، مشخص نمایند. فقط نودهایی که از سوی رأی‌دهندگان انتخاب می‌شوند، مجاز به انجام این فرآیند هستند.

مکانیزم NPoS، برای تقویت امنیت شبکه و جلوگیری از انجام فعالیت‌های ضررآفرین توسط نودها، از سیستم پاداش‌دهی و جریمه استفاده می‌نماید. در شبکه‌ی پولکادات، ولیدیتورها (Validators) توسط نهادهایی به نام نامینیتورها (Nominator) انتخاب می‌شوند. نامینیتورها معمولاً تنها آن دسته از نودهای ولیدیتور را انتخاب می‌کنند که به آن‌ها اعتماد دارند؛ زیرا در صورت انتخاب نودهای آسیب‌رسان، خود نامینیتورها نیز به دلیل رفتارهای مخرب این نودها با جریمه مواجه خواهند شد.

• نامینیتورها، یکی از انواع مشارکت‌کنندگان در سیستم استیکینگ پولکادات هستند. آن‌ها سهام خود را به ولیدیتورها (یک نوع دیگر از مشارکت‌کننده‌ها که برای راه‌اندازی نود، کاندید شده‌اند) واگذار می‌کنند یا اختصاص می‌دهند تا از این طریق، مجموعه‌ای از ولیدیتورهایی که وظیفه تولید بلاک و صلاحیت دریافت پاداش در ازای آن را دارند، انتخاب کنند. نامینیتورها در پاداشی که ولیدیتور انتخاب شده برای تولید بلاک، دریافت می‌کند، سهیم می‌باشند.
• هم ولیدیتورها و هم نامینیتورها برای مشارکت در شبکه پولکادات باید توکن دات را استیک کنند.

پولکادات به صورت دوره‌ای، که هر دوره را Era نامیده و معادل ۲۴ ساعت است، مجموعه‌ای جدید از ولیدیتورهای فعال را انتخاب می‌کند. در هر انتخابات، نامینیتورها می‌توانند تا ۱۶ ولیدیتور را پیشنهاد دهند. سپس، شبکه با توجه به حجم استیک شده هر ولیدیتور، آن‌هایی که بیشترین سهام را دارند برگزیده و در لیست فعالین قرار می‌دهد. این ولیدیتورها برای تمام طول آن Era مسئولیت تولید بلاک‌ها را بر عهده خواهند داشت. به محض پایان هر دوره، میزان پاداش‌های استیکینگ به طور مساوی بین ولیدیتورهای فعال توزیع می‌شود. البته ولیدیتورها با انجام برخی فعالیت‌های خاص می‌توانند امتیاز دریافت کنند که این امتیاز می‌تواند روی میزان پاداش هر ولیدیتور تاثیر بگذارد.

ویژگی‌های پولکادات

پولکادات با استفاده از ویژگی‌های کلیدی زیر، تحولی در اکوسیستم بلاک چین ایجاد کرده است:

اتصال بین زنجیره‌ای

پولکادات امکان تعامل و انتقال داده‌ها و دارایی‌ها را بین بلاک‌چین‌های مختلف را فراهم می‌آورد؛ به این ترتیب موانع موجود بین زنجیره‌های مختلف را از بین می‌برد و به آن‌ها اجازه می‌دهد تا به صورت همزمان و هماهنگ کار کنند.

قابلیت مقیاس‌پذیری

به منظور افزایش ظرفیت شبکه و پردازش موازی تراکنش‌ها، از فرایند شاردینگ (Sharding) استفاده می‌شود. این رویکرد به چندین بلاک چین مستقل، موسوم به پاراچین‌ها، اجازه می‌دهد که از طریق یک شبکه یکپارچه به هم متصل شده و قادر باشند تراکنش‌ها را به طور همزمان پردازش کنند.

پولکادات در سایت رسمی خود گفته است که سرعت ثبت تراکنش‌ها در حالت عدم استفاده از پاراچین‌ها به ۱,۰۰۰ تراکنش در ثانیه (TPS) می‌رسد، در حالی که با بهره‌گیری از ظرفیت کامل پاراچین‌ها، این تعداد می‌تواند به حدود 100,000 میلیون تراکنش در ثانیه افزایش یابد.

کاهش کارمزدها

استفاده از بلاک‌چین‌های مستقل درون بلاک‌چین اصلی پولکادات موجب شده تا این شبکه از کارمزدهای بسیار پایین بهره‌مند شود و سرعت تراکنش‌های آن به شدت بالا رود. این ویژگی‌ها پولکادات را به یکی از سریع‌ترین و کم‌هزینه‌ترین شبکه‌ها برای اجرای تراکنش تبدیل کرده‌اند.

بنابراین، پولکادات می‌تواند به عنوان یک گزینه‌ی ایده‌آل برای توسعه‌دهندگانی که به دنبال راه‌اندازی برنامه‌های غیرمتمرکز (Dapp) هستند، در نظر گرفته شود.

قابلیت به‌‌روزرسانی بدون نیاز به فورک

حکمرانی غیرمتمرکز

پولکادات یک سیستم حکمرانی غیرمتمرکز را ارائه داده و به کاربران و صاحبان توکن‌ها امکان می‌دهد که در تصمیم‌گیری‌های مهم شبکه مشارکت کنند. این سیستم شامل همه‌پرسی‌های درون‌زنجیره‌ای، شورای حکمرانی و کمیته‌های فنی است.

بهترین کیف پول‌های پولکادات

برای نگهداری و مدیریت DOT، کیف پول‌های گرم و کیف پول‌های سرد متعددی وجود دارد. در ادامه برخی از کیف پول‌هایی که از شبکه پولکادات و رمزارز بومی آن پشتیبانی می‌کنند را معرفی می‌کنیم:

مث ولت (Math Wallet): یک کیف پول چند منظوره که امکان نگهداری DOT را فراهم می‌آورد، و دارای نسخه‌هایی برای اندروید، iOS و افزونه‌های مرورگر است.

پولکاولت (PolkaWallet): تخصصی برای نگهداری DOT، با امکانات ویژه برای مدیریت و تراکنش‌های پولکادات. قابل دسترس بر روی اندروید و iOS.

ساب ولت (SubWallet): به افزونه مرورگر و اپلیکیشن موبایلی موجود است که از شبکه‌هایی همچون پولکادات و اتریوم پشتیبانی می‌کند.

لجر (Ledger): یک کیف پول سخت‌افزاری که از DOT پشتیبانی می‌نماید.

سیف پال (SafePal): یک گزینه سخت‌افزاری دیگر برای نگهداری DOT، با پشتیبانی از انواع مختلفی از ارزهای دیجیتال و توکن‌ها می‌باشد.

هر یک از این کیف پول‌های ارز دیجیتال مزایای خاص خود را دارند و انتخاب بهترین کیف پول بسته به نیازها و ترجیحات شخصی شما خواهد بود.

بیشتر بخوانید: تفاوت کیف پول‌های سرد و گرم ارزهای دیجیتال

راهنمای خرید DOT

برای خرید پولکادات، به یک صرافی ارز دیجیتال معتبر مراجعه کنید. اگر در ایران هستید، دو گزینه برای خرید DOT پیش رو دارید:

• خرید مستقیم پولکادات از صرافی‌های ایرانی با استفاده از ریال و کارت بانکی

برای خرید DOT در ایران، کافی است به صفحه خرید پولکادات (DOT) در یک صرافی معتبر مراجعه کنید. پس از گذراندن فرآیند ثبت نام و احراز هویت، در قسمت حساب کاربری خود، پرداخت ریالی را با کارتی که در مرحله احراز هویت مشخصات آن را وارد کرده‌اید، شارژ کنید. پس از آن، در قسمت بازار پولکادات/ریال می‌توانید اقدام به خرید کنید. در این قسمت، معمولاً چندین روش مانند سفارش‌گذاری و خرید سریع وجود دارد.

• خرید پولکادات از صرافی خارجی

در روش دیگر می‌توانید رمزارزهای دیگری مانند تتر (USDT) را با پرداخت ریالی از صرافی‌های داخلی خریداری نموده و به صرافی خارجی مورد نظرتان انتقال دهید. سپس رمزارز انتقالی را در صرافی‌های خارجی به پولکادات تبدیل کنید. دقت کنید که تتر را نباید مستقیما از حساب خود در صرافی داخلی به یک صرافی خارجی منتقل نمایید. این کار خطر بلوکه شدن دارایی‌های شما را به همراه دارد. بهتر است، تتر یا هر رمزارز دیگری که خریداری کرده‌اید را ابتدا به یک کیف پول شخصی منتقل و از آنجا به حساب خود در صرافی خارجی برداشت کنید.

با این حال، بسیاری از صرافی‌های متمرکز معتبر، به دلیل تحریم‌ها به کاربران ایرانی خدمات ارائه نمی‌دهند. بنابراین، فعالیت در این صرافی‌ها می‌تواند خطر بلوکه شدن حساب آن‌ها را به دنبال داشته باشد.

بنابراین کاربران ایرانی می‌توانند تتر یا هر رمزارز دیگری که از صرافی ایرانی خریداری کرده‌اند را به کیف پول شخصی خودشان منتقل و سپس با استفاده از یک صرافی‌ غیرمتمرکز نظیر پنکیک سواپ (PancakeSwap) آن را با دات مبادله یا سواپ کنند. برای اطلاعات بیشتر می‌توانید به صفحه آموزش خرید و فروش ارزهای دیجیتال مراجعه کنید.

سخن آخر

پولکادات پروژه‌ای است که در زمان خود، سعی کرد با ارائه راه‌حل‌های نوآورانه برای چالش‌های اساسی مانند مقیاس‌پذیری، همکاری بین زنجیره‌ای و امنیت، پیشگام تحولاتی باشد که می‌توانند تأثیرات عمیقی بر اقتصاد دیجیتال و فضای آنلاین داشته باشند. اما در حال حاضر، رقبای بسیار زیادی برای اجرای این قابلیت‌های پولکادات وجود دارد که عملکرد بسیار خوبی داشته‌اند. در این مقاله، سعی کردیم، این پروژه، نحوه عملکردمیدواریم که خواندن این مطلب برایتان سودنمند واقع شده باشد. نظر شما درباره پولکادات چیست؟ لطفاً نظرات و تجربیات خود را در این زمینه با ما به اشتراک بگذارید.