بلاک چیندر دنیای مالی غیرمتمرکز (DeFi)، انتقال داراییها و نقدینگی بین زنجیرههای مختلف بلاکچین همواره یک چالش اساسی بوده است. با توجه به نیاز روزافزون به ایجاد ارتباطات بیدرنگ و قابل اعتماد بین زنجیرههای مختلف، پروتکل Stargate به عنوان یک نوآوری پیشرو به میدان آمده است. Stargate یک پروتکل انتقال نقدینگی کاملا ترکیبپذیر بینزنجیرهای در قلب حوزه دیفای چند زنجیرهای (Omnichain DeFi) قرار دارد.
در این مقاله، به بررسی عمیقتر پروتکل Stargate، ویژگیها و کاربردهای آن خواهیم پرداخت و نشان خواهیم داد که چگونه این پروتکل میتواند افقهای جدیدی را برای دنیای DeFi بگشاید. این مقاله میتواند برای فعالان حوزه DeFi و بلاکچین، توسعهدهندگان dApp، پژوهشگران و علاقهمندان به فناوریهای نوین، مفید و کاربردی واقع شود.
پروتکل استارگیت (Stargate) یک پروتکل انتقال نقدینگی کاملا ترکیبپذیر است که به منظور انتقال داراییهای بومی میان بلاکچینهای مختلف ایجاد شده است. ترکیبپذیر یعنی توانایی یک پروتکل در همکاری و ادغام آسان با دیگر پروتکلها و قراردادهای هوشمند. استارگیت، که بر روی زیرساخت LayerZero ساخته شده است، به عنوان اولین اپلیکیشن غیرمتمرکز (dapp) بر این بستر فعالیت میکند و هدف اصلی آن، سادهسازی و بهبود فرایند انتقال نقدینگی به صورت میان زنجیرهای است. برخلاف بسیاری از پلهای فعلی که نیازمند استفاده از توکنهای واسطه یا رپدتوکنها هستند، استارگیت امکان انتقال مستقیم توکنهای بومی را فراهم میکند و از استخرهای نقدینگی مشترک بین زنجیرهها بهره میبرد تا فرایند انتقال را با نهاییسازی تضمینی و در کمترین زمان ممکن انجام دهد. این پروتکل با رفع مشکل استفاده از توکنهای واسطه، تجربه کاربری بهتری را ارائه میدهد و امکان بهرهبرداری از امکانات مختلف دیفای همچون استیکینگ، ییلد فارمینگ و سواپ ارزهای دیجیتال را بدون محدودیت بلاکچینی فراهم میسازد. به طور کلی، هدف استارگیت ایجاد یک پل میان زنجیرهای کارآمد و یکپارچه برای تسهیل و بهینهسازی جریان نقدینگی در اکوسیستم DeFi است.
به بیان ساده، استارگیت یک پل چندزنجیرهای است و مانند سایر پلها قابلیت انتقال توکن از یک شبکه به شبکه دیگر را فراهم میکند. بلاکچینها مانند دنیاهای متفاوتی هستند که هر کدام قوانین و سازوکار ویژه خود را دارند؛ به همین دلیل نحوه کار پلها بسیار پیچیده میباشد. با این وجود پروتکل استارگیت راه و روش متفاوتی را نسبت به سایر پلها اتخاذ کرده است. ابتدا بیایید به صورت کلی با نحوه سازوکار پلها آشنا شویم.
انتقال توکنها از طریق پلها به طور کلی از طریق دو روش میسر میشود. در روش اول، توکن به پل فرستاده میشود، در پل قفل میشود و پس از تایید فرایند قفل شدن توسط پل، نسخه رپدشده آن توکن مینت میشود (Lock + Mint). در روش دوم، توکن مورد نظر توسط پل سوزانده شده و در شبکه مقصد نسخه رپدشده آن آزاد و دریافت میشود (Burn + Redeem).
نکتهای که وجود دارد این است که خود فرایند و سازوکار پلها یک ریسک اساسی محسوب میشود. پیچیدگی فراوان، عدم وجود نقدینگی کافی در تمام شبکهها و وجود تعداد زیاد تراکنشها در مسیر دریافت دارایی در شبکه مقصد، خطر نقصهای امنیتی و هک شدن پلتفرم و کارمزدهای سنگین را افزایش میدهد. حال این سوال مطرح میشود که پروتکل استارگیت چه راهحلی برای این چالشها ارائه کرده است؟
در طراحی پلها سه چالش اساسی وجود دارد که معمولا معماران و مهندسان در قرار دادن آنها در طراحی یک پل با مشکل مواجه میشوند مجبورند تنها یک و دو مورد از این چالشها را حل کنند. این چالشها عبارتاند از:
با این حال، رایان زاریک، همبنیانگذار LayerZero و استارگیت (Stargate) در مقالهای در پلتفرم مدیوم به این موضوع پرداخته است که پروتکل استارگیت چگونه توانسته این چالشها را با استفاده از الگوریتم دلتا حل کند.
الگوریتم دلتا یک سازوکار بسیار پیچیده میباشد. به طور کلی، پروتکل استارگیت با استفاده از این الگوریتم میتواند برخلاف سایر پلها انتقال توکنها را در قالب یک تراکنش به انجام برساند. همچنین در این الگوریتم، گروه خاصی از اوراکلها باید تایید کنند که کاربر ابتدا توکنهایی را پرداخت کرده است و تا زمانی که توکنی پرداخت نشود، در شبکه مقصد نیز معادل آن دریافت نخواهد شد. ممکن است این موضوع بسیار بدیهی به نظر بیاید، اما نقص فنی در همین فرایند ساده منجر به هک بسیاری از پروتکلها شده است.
ویژگی دیگر این الگوریتم این است که توکن دریافتی در شبکه مقصد، توکن بومی میباشد و نه نسخه رپدشده. به عنوان مثال، اگر بخواهید از شبکه A مقداری توکن USDT به شبکه B منتقل کنید، در شبکه مقصد نسخه اصلی و دیپلویشده بر آن شبکه را دریافت خواهید کرد. این قابلیت به دلیل پیادهسازی استخرهای نقدینگی یکپارچه مهیا شده است. هر توکن استخر نقدینگی خود را دارد. هر استخر نقدینگی به شبکههای مختلفی که نسخه اصلی و بومی آن توکن را دارند متصل است و به هر کدام از این شبکهها درصد برابری از استخر نقدینگی اختصاص داده میشود. علاوه بر این، پروتکل استارگیت امکان ترکیبپذیری با انواع اپلیکیشنهای غیرمتمرکز در شبکههای مختلف را ایجاد کرده است. این مهم به علت وجود همین استخرهای نقدینگی یکپارچه به دست آمده است. به بیان دیگر، یک اپلیکیشن بر روی شبکه اتریوم میتواند با استفاده از این استخرها توکنها را با یک توکن دیگر در شبکهای متفاوت سواپ کند.
البته این نکته مهم را در نظر داشته باشید که هیچ سیستم و برنامهای به طور صددرصد امن و مصون از نقصهای امنیتی نیست. همچنین پیچیدگی یک سیستم، ارتباط مستقیمی با بروز ایرادات فنی و احتمال هک میباشد. به علاوه، ذکر این نکته که مصونیت یک سیستم از آسیبپذیریها دلیلی بر آسیبناپذیری همیشگی آن نخواهد بود، نیز حائز اهمیت است.
اگر میخواهید مطالعه دقیقتر و تخصصیتری بر الگوریتم دلتا داشته باشید، پیشنهاد میکنم وایتپیپر پروژه استارگیت را مطالعه فرمایید.
پروتکل استارگیت خدمات متنوعی در وبسایت خود ارائه میدهد. این پروتکل نه تنها بر انتقال توکن بین شبکهها خدمات ارائه میدهد، بلکه فرصتهای درآمدزایی نیز ارائه میکند. در این قسمت به معرفی خدمات مختلف این پلتفرم به آدرس stargate.finance میپردازیم.
تب ترنسفر، خدمات پل و انتقالهای بین شبکهای را ارائه میدهد. برای استفاده از این قسمت، ابتدا باید کیف پول خود را وصل کنید. سپس توکن و شبکه مبدا و در زیر آن نیز شبکه مقصد را انتخاب نمایید. پس از آن، باید مقداری که میخواهید منتقل کنید را وارد کنید. در انتها نیز میزان کارمزد و مقدار توکنهای دریافتی به شما نمایش داده میشوند و میتوانید با کلیک بر گزینه Transfer تراکنش را تایید نمایید.
بخش Pool یا همان استخر، محیطی است که به کاربران امکان تامین نقدینگی و کسب سود را ارائه میدهد. عمده استخرهای نقدینگی مربوط به استیبلکوینهای USDT و USDC و ارز اتر (ETH) میباشد. همچنین، تامین نقدینگی در این استخرها برخلاف سایر استخرهای نقدینگی به صورت تک ارزی و نه جفتارز صورت میگیرد. با این قابلیت، کاربر دیگر در معرض ریسک ضررهای ناپایدار (Impermanent loss) نخواهد بود. کاربران در ازای قفل کردن داراییهای خود، بخشی از کارمزد تراکنشها و پاداشهای دیگر را دریافت میکنند.
برای افزودن نقدینگی، پس از اتصال کیف پول ابتدا یک استخر مناسب را انتخاب کرده و سپس با وارد کردن مقدار توکن و کلیک بر گزینه Add، میتوانید در تامین نقدینگی شرکت و سود به دست آورید.
برای برداشت توکنهای خود از استخر نیز میتوانید به راحتی در قسمت Remove هر استخر، مقدار برداشتی خود را وارد کرده و بر گزینه Redeem Liquidity کلیک نمایید.
کاربرانی که در تامین نقدینگی استخرهای استارگیت شرکت کرده بودند، میتوانند توکنهای LP خود را در قسمت Farm استیک کنند و به سودآوری بپردازند. کاربران در ازای استیک توکنهای LP خود در این بخش، توکن STG، ارز بومی پلتفرم استارگیت را به دست خواهند آورد.
فرایند انجام فارمینگ نیز به همان سادگی تامین نقدینگی میباشد. ابتدا باید فارم مناسب خود را انتخاب و سپس مقدار توکنها نیز وارد کرده و سپس بر گزینه Add Stake کلیک نمایید. برای آزادسازی توکنهای خود از فارم نیز میتوانید از بخش Unstake استفاده کنید.
آخرین بخش از خدمات استارگیت میرسد به تب Stake. این قسمت به استیک توکنهای STG اختصاص دارد. شما میتوانید با استیک این توکن برای مدت زمانی که خودتان تعیین میکنید، توکن veSTG دریافت کنید. توکن veSTG واحد قدرت رایدهی در حاکمیت استارگیت میباشد. استیکهای بیشتر و طولانیتر، توکنهای veSTG بیشتری را به ارمغان خواهد داشت و تعداد بیشتر توکنهای veSTG نیز بیانگر قدرت رایدهی بیشتر در پروپوزالهای این پروتکل میباشد.
پروتکل استارگیت، حاصل همکاری سه ذهن خلاق و باتجربه است که هر سه بنیانگذاران LayerZero نیز میباشند. این تیم توسط برایان پلگرینو، کالب بنیستر و رایان زاریک بنیانگذاری شده است. برایان پلگرینو که پیش از این بهعنوان یکی از بنیانگذاران پروژه OpenToken شناخته میشد، نقش مدیر عاملی LayerZero را بر عهده دارد. کالب بنیستر، که از سال ۲۰۰۵ در حوزه علوم کامپیوتر فعال بوده و سابقه بنیانگذاری پروژههایی مانند Coder Den و Minimal AI را در کارنامه دارد، بهعنوان یکی دیگر از بنیانگذاران در این تیم حضور دارد. رایان زاریک نیز با داشتن مدرک فوق لیسانس علوم کامپیوتر و تجربه همکاری در پروژههای متعدد، به این تیم پیوسته و با دانش فنی خود نقش مهمی در توسعه پروتکل استارگیت ایفا کرده است. علاوه بر این سه نفر، حضور 0xMaki، یکی از همبنیانگذاران SushiSwap، در تیم توسعه استارگیت، نشاندهنده تعهد این تیم به نوآوری و کیفیت در حوزه دیفای است.
توکن STG توکن بومی پروتکل استارگیت میباشد و به همین دلیل نقش مهمی را در این سیستم ایفا میکند. این توکن دارای دو کاربرد مهم و اصلی میباشد. مورد اول، نقش این توکن به عنوان توکن حاکمیتی پروتکل میباشد. همانطور که پیشتر نیز بیان کردیم، کاربران میتوانند با استیک این توکن و دریافت veSTG در رایگیریها و پروپوزالهای پروتکل شرکت کنند. کاربرد دوم این توکن، پاداش کاربرانی است که در فرایند فارمینگ شرکت کردهاند.
پروتکل استارگیت دارای یک میلیارد توکن STG به عنوان حداکثر عرضه است. در زمان راهاندازی، ۱۰ درصد از این توکنها (یعنی ۱۰۰ میلیون STG) عرضه شدند تا نقدینگی لازم برای هفت بلاکچینی که استارگیت از آنها پشتیبانی میکند، فراهم شود. از توکنهای باقیمانده، ۳۵ درصد به تیم استارگیت و سرمایهگذاران اختصاص یافته و حدود ۳۰ درصد برای پروژههای توسعهیافته توسط جامعه در نظر گرفته شده است. مابقی عرضه نیز به منظور مکانیزمهای قیمتگذاری توکن و برنامههای توزیع تدریجی توکنها تقسیم شده است.
توکنهای مربوط به تیم، سرمایهگذاران و حراج اولیه به مدت ۱۲ تا ۲۴ ماه قفل بودهاند تا در مراحل اولیه توسعه پروتکل، عرضه در گردش پایین نگه داشته شود. ذخایر مربوط به جامعه بلافاصله آزاد شده تا تیم و جامعه بتوانند منابع را به طور موثر برای رشد شبکه تخصیص دهند.
STG یک توکن ERC20 بر بستر بلاکچین اتریوم میباشد، اما بر بستر دیگر شبکههای مبتنی بر ماشین مجازی اتریوم، همچون بیانبی چین، آوالانچ، پالیگان فانتوم و آربیتروم نیز فعالیت میکند. بنابراین، از کیف پولهایی میتوانید استفاده نمایید که از این نوع شبکهها پشتیبانی میکنند.
نکته بسیار مهم در رابطه با کیف پولها، مطالعه و تحقیق درباره امنیت و رضایت کاربران پیش از استفاده از آنها میباشد. همچنین، نکات امنیتی در رابطه با کیف پولها برای هر فعال حوزه رمزارزها یک مسئله کلیدی و واجب است. عدم یادگیری و رعایت این نکات میتواند منجر به از دست دادن سرمایههایتان شود.
اولین گام در خرید ارز دیجیتال تبدیل ارز فیات به ارز دیجیتال میباشد و رایجترین روش در این امر، استفاده از صرافیهای متمرکز میباشد. پس از انتخاب یک صرافی مطمئن و احراز هویت در آن، بهتر است ابتدا یک استیبلکوین مانند USDT و DAI یا ارز اتر (ETH) بخرید. زیرا بیشتر نقدینگی صرافیهای متمرکز در این ارزها میباشد. سپس ارز خریداریشده خود را به کیف پولتان منتقل کرده و از طریق یک صرافی غیرمتمرکز مانند یونیسواپ و یا سوشیسواپ میتوانید ارز STG را بخرید. البته اگر حجم خرید شما کم است، در صورت وجود نقدینگی کافی در صرافی متمرکز، میتوانید مستقیما توکن STG را خرید و به کیف پول منتقل کرد.
همچنین، لازم به ذکر است هیچگاه از یک صرافی متمرکز برای نگهداری ارزهای خود استفاده نکنید. زیرا در این صورت کنترل بر داراییها و کلید خصوصی آنها در اختیار آن صرافی میباشد. به همین منظور، توصیه میشود ارزهای خود را به کیف پولتان منتقل کنید تا کنترل کاملی بر ارزهایتان داشته باشید.
پروتکل استارگیت به عنوان یکی از پیشروترین نوآوریها در دنیای مالی غیرمتمرکز (DeFi)، توانسته است با استفاده از زیرساخت LayerZero، چالشهای انتقال نقدینگی میان زنجیرهای را به شیوهای کارآمد حل کند. با ارائه یک پل بینزنجیرهای که امکان انتقال مستقیم توکنهای بومی را فراهم میکند و بهرهبرداری از استخرهای نقدینگی یکپارچه، استارگیت نه تنها فرآیند انتقال را ساده و سریع میسازد، بلکه تجربهای بینظیر در تعامل با اکوسیستمهای مختلف دیفای فراهم میآورد. با توجه به ویژگیهای منحصربهفرد این پروتکل، میتوان گفت که استارگیت نقشی اساسی در پیشبرد و تحول اکوسیستم DeFi ایفا میکند و به کاربران و توسعهدهندگان فرصتی جدید برای بهرهبرداری از امکانات مالی غیرمتمرکز ارائه میدهد.
تقریبا در سال 98 با ارزهای دیجیتال آشنا شدم و تنها چیزی که ازش میدونستم فقط ترید بود؛ تقریبا مثل همه کسایی که برای اولین بار با این حوزه آشنا میشن. اما هرچه بیشتر تو ...
