بیت کویندر سال 2008، یک برنامه‌نویس ناشناس به نام ساتوشی ناکاموتو، یک سند 9 صفحه‌ای منتشر کرد که در آن یک ارز دیجیتال جدید و غیرمتمرکز به نام بیتکوین را معرفی کرد. بیتکوین اولین ارز دیجیتالی است که با استفاده از فناوری بلاک‌چین، امکان مبادله و انجام تراکنش‌ها را در یک شبکه همتابه‌همتا فراهم کرده است.
بیتکوین، به عنوان نخستین ارز دیجیتال غیرمتمرکز و یک سیستم پرداخت نوآورانه، توسط ساتوشی ناکاموتو به وجود آمد. از این ارز دیجیتال، تنها ۲۱ میلیون واحد می‌تواند به‌وجود آید و به منظور امنیت و شفافیت، تراکنش‌ها از طریق فناوری بلاک چین انجام می‌شوند. بیتکوین می‌تواند مانند ارزهای رایج کشوری برای پرداخت‌ها و هم به عنوان یک سرمایهگذاری و دارایی با ارزش مانند طلا مورد استفاده قرار گیرد. بیتکوین می‌تواند به واحدهای کوچکتری به نام ساتوشی (تا 8 رقم اعشار) تقسیم شود و برای پرداخت‌ها استفاده شود.
شاید آسان‌ترین راه برای درک بیتکوین این باشد که آن را مثل اینترنت تصور کنید. اینترنت کاملا دیجیتال است، هیچ‌کسی به تنهایی مالک آن نبوده و یا آن را کنترل نمی‌کند؛ بدون حد و مرز است (یعنی هرکس با کمک برق و تجهیزات مرتبط می‌تواند به آن متصل شود)؛ ۲۴ ساعته و ۷ روز هفته در دسترس است و افرادی که از آن استفاده می‌کنند، می‌توانند به راحتی داده‌ها را بین یکدیگر به اشتراک بگذارند. حال، تصور کنید اگر ارز اینترنتی وجود داشته باشد که همه کسانی که از اینترنت استفاده می‌کنند، بتوانند به امنیت آن کمک کنند، آن را صادر کنند و با یکدیگر و بدون نیاز به نهاد متمرکزی با آن تراکنش‌هایشان را انجام دهند؛ این ارز، همان بیتکوین است.
امکان پرداخت‌های سریع و بین‌المللی و عدم وابستگی به نهادهای مرکزی، بیتکوین را به یک ابزار انقلابی برای دستیابی به آینده‌ای پیشرفته تبدیل کرده است.
ساتوشی در ابتدا بیتکوین را به عنوان جایگزینی برای پول سنتی طراحی کرد؛ هدف او در حقیقت این بود که بیتکوین، در نهایت به عنوان واحد معتبر قانونی در سراسر جهان شناخته شود و افراد بتوانند از آن برای خرید کالاها و خدمات استفاده کنند.
با این حال، قابلیت استفاده از بیتکوین، به دلیل نوسانات قیمت آن، استفاده از آن برای پرداخت‌ها را تا حدودی با مشکل روبرو می‌کند. کلمه نوسانات برای توصیف میزان تغییرات قیمت دارایی، در طول یک دوره زمانی استفاده می‌شود. در مورد بیتکوین، قیمت آن ممکن است در طول یک شبانه روز و یا حتی در چند دقیقه به طور چشمگیری تغییر کند؛ که این امر آن را به عنوان یک گزینه پرداخت کماکان نامناسب جلوه می‌دهد.
به عنوان مثال، شما نمی‌خواهید 10 دلار بابت یک کالا بپردازید و 10 دقیقه بعد ارزش بیت‌کوینی که خرج کرده بودید، به 12 دلار برسد. همچنین، اگر برعکس این موضوع پیش آید و بیتکوین پس از تحویل کالا به طور ناگهانی کاهش یابد، فروشنده نیز از معامله خود ضرر خواهد کرد.
به طور کلی، عملکرد بیتکوین با پول سنتی در تضاد است و تفاوت‌های اساسی با یکدیگر دارند؛ بیتکوین توسط بانک مرکزی کنترل یا صادر نمی‌شود، تامین ثابتی دارد (که به این معناست که نمی‌توان به دلخواه بیتکوین جدید ایجاد کرد) و قیمت آن قابل پیش‌بینی نیست. برداشت صحیح از این تفاوت‌ها، کلید درک بیتکوین است.
بیتکوین به عنوان یک ارز دیجیتال، از بلاک‌چین به عنوان زیرساخت اصلی خود استفاده می‌کند. تمام تراکنش‌های بیتکوین در شبکه به صورت عمومی و بدون نیاز به واسطه انجام می‌شوند و به صورت دائمی و غیرقابل تغییر در بلاک‌چین ثبت می‌شوند. این امر تضمین می‌کند که تراکنش‌ها امن و شفاف باشند و از تقلب جلوگیری شود. در واقع، بیتکوین از بلاک‌چین به عنوان یک روش اطمینان از انجام تراکنش‌ها و ذخیره داده‌ها استفاده می‌کند.
فناوری بلاک چین، یک تکنولوژی دیجیتالی است که اطلاعات را به شکل بلاک‌های متصل به یکدیگر ذخیره و مدیریت می‌کند. هر بلاک شامل یک مجموعه از تراکنش‌ها یا اطلاعات دیگر است و با استفاده از تکنیک‌های رمزنگاری، به بلاک‌های قبلی مرتبط می‌شود. این ترکیب از بلاک‌ها باعث ایجاد یک زنجیره‌ای از اطلاعات می‌شود که به نام بلاک‌چین شناخته می‌شود. این فناوری برای جلوگیری از تقلب و تغییر در تاریخچه تراکنش‌ها استفاده می‌شود. تمامی تراکنش‌ها و تغییرات در بلاک‌چین به صورت علنی و قابل دسترس برای تمامی شرکای شبکه هستند.
هر بلاک در بلاک‌چین شامل اطلاعات به خصوصی است که با بلاک‌های قبلی ارتباط دارد. هر تغییر در یک بلاک تغییراتی در هش (hash) بلاک ایجاد می‌کند و این تغییر در تمامی بلاک‌های بعدی تاثیر می‌گذارد. این ویژگی باعث می‌شود تغییر در یک بلاک به سرعت کشف شود؛ این امر تقلب و دستکاری در اطلاعات را بسیار مشکل می‌کند.
بیتکوین بر روی یک شبکه همتا به همتا اجرا می‌شود که کاربران (معمولا افراد یا نهادهایی که می‌خواهند بیتکوین را با دیگران در شبکه مبادله کنند) نیازی به کمک واسطه‌ها برای انجام و تایید تراکنش‌ها ندارند. در بلاک‌چین، اطلاعات به صورت توزیع شده بین نودها بوده و تغییر در اطلاعات باید توسط اکثر این نودها تایید شود.
بیتکوین، از طریق فرآیندی پیچیده و منحصر به فردی به نام استخراج (Mining) ایجاد می‌شود. این فرآیند، که در اصل بر پایه‌ی الگوریتم‌های ریاضی و قدرت محاسباتی استوار است، علاوه بر عرضه واحدهای جدید بیتکوین، نقش مهمی در تأیید و ثبت تراکنش‌های شبکه بیتکوین ایفا می‌کند. در این بخش، ما به بررسی چگونگی ایجاد بیتکوین می‌پردازیم.
تراکنش‌ها قبل از اضافه شدن به بلاک‌چین، توسط نودهای شبکه بررسی و تایید می‌شوند. فرآیند تکمیل ظرفیت یک بلاک جدید و اضافه کردن آن به زنجیره بلاک، به عنوان استخراج شناخته می‌شود. این فرآیند منجر به ایجاد بیت‌کوین‌های جدید و افزودن آن‌ها به تعداد بیت‌کوین‌های موجود و در حال گردش در شبکه می‌باشند.
در واقع استخراج بیت کوین، فرآیندی است که در آن ماینرها (استخراج‌کنندگان) با استفاده از سخت‌افزارهای مخصوص و قدرت محاسباتی بالا، مشغول حل کردن معماهای ریاضی پیچیده می‌شوند. این معماها، به منظور تایید صحت تراکنش‌ها و ثبت آن‌ها در بلاک‌های جدید طراحی شده‌اند.
استخراج بیتکوین، انرژی زیادی مصرف می‌کند و منجر به هزینه‌های بالای مصرف برق و تولید گرمای قابل توجهی می‌شود. تقریبا هر ۱۰ دقیقه یک بلاک جدید تولید می‌شود. قوانین بیتکوین به نحوی تنظیم شده‌اند که مدت زمان تولید بلاک‌ها همیشه در محدوده‌ی مشخصی باقی می‌ماند. میزان تراکنش‌ها در شبکه بیتکوین نیز، بر مصرف انرژی ماینرها تاثیرگذار است. زمانی که تعداد تراکنش‌ها زیاد می‌شود، ماینرها به توان محاسباتی بیشتری برای انجام محاسبات رمزنگاری و تایید تراکنش‌ها، نیاز دارند.
ماینر اولی که موفق به حل معما می‌شود، می‌تواند بلوک جدیدی را به زنجیره اضافه کند و به عنوان پاداش، مقدار مشخصی بیتکوین دریافت می‌کند. در ابتدا یعنی حدود 15 سال قبل، پاداش استخراج و ایجاد بلاک جدید ۵۰ بیتکوین بود، اما این میزان به‌طور دوره‌ای، هر چهار سال یک بار، طبق قوانین بیتکوین نصف می‌شود. این پدیده که به آن هاوینگ (Halving) می‌گویند، باعث کاهش پاداشی می‌شود که به ماینرها اختصاص می‌یابد.
این پدیده بر قیمت بیتکوین نیز تاثیر دارد. پس از رخداد سه دوره هاوینگ، در حال حاضر، ایجاد هر بلاک پاداشی معادل ۶٫۲۵ بیتکوین دارد. تنها یک سال تا دوره هاوینگ بعدی بیتکوین باقی مانده است که در آن پاداش استخراج به مقدار ۳٫۱۲۵ بیتکوین کاهش خواهد یافت.
حل معما به منظور تایید تراکنش‌ها در شبکه بیتکوین به وسیله الگوریتم اثبات کار (Proof of Work) انجام می‌شود.
الگویتم اثبات کار (Proof of Work) یا POW، مکانیزمی است که به منظور تایید تراکنش‌ها و ایجاد بلاک‌های جدید استفاده می‌شود. در شبکه بیتکوین، ماینرها، بلاک‌های جدید ایجاد کرده و تراکنش‌ها را در بلاک‌ها ثبت می‌کنند. به عنوان پاداش برای این کار، کارمزد تراکنش‌ها را دریافت می‌کنند. ماینرها بر اساس میزان کارمزدها، تراکنش‌ها را انتخاب می‌کنند؛ به طوریکه اولویت آن‌ها، تراکنش‌های با کارمزد بیشتر است.
فرآیند انجام اثبات کار به این صورت است
همه کاربران بیتکوین باید برای هر تراکنش، قبل از اینکه برای اعتبار سنجی در صف قرار گیرد، کارمزد شبکه را بپردازند. تراکنش‌هایی که در بلاک جدید اضافه می‌شوند، توسط گره‌ها جمع‌آوری و به صورت یک مجموعه به نام مجموعه تراکنش‌ها (transaction pool) ذخیره می‌شوند. نودی که قصد ایجاد بلاک جدید را دارد، تعدادی از تراکنش‌ها را انتخاب می‌کند و به بلاک جدید اضافه می‌کند.
این نود، باید یک مسئله ریاضی پیچیده را حل کند. این مکانیزم با توان محاسباتی زیادی که نیاز دارد، سعی در جلوگیری از تولید سریع و بدون تلاش بلاک‌های جدید و تغییرات غیرمجاز در زنجیره را دارد. در نتیجه، این اثبات کار به عنوان یک روش ایمن برای حفظ امنیت بلاک‌چین استفاده می‌شود. پس از حل مسئله، نود اثبات کار خود را به شبکه اعلام می‌کند.
سایر نودها در شبکه باید حل مسئله را بررسی و تایید کنند تا به زنجیره اضافه می‌شود. تراکنش‌های ارسالی روی شبکه، وارد ممپول (Mempool) می‌شوند؛ ممپول در واقع عملکردی مشابه اتاق انتظار دارد. این تراکنش‌ها در ممپول باقی می‌مانند تا تعداد آن‌ها به حد نصاب برای قرارگیری در یک بلاک از بلاک‌چین برسد. وقتی تعداد تراکنش‌ها به حد نصاب رسید، توسط اعضای شبکه تایید شده و به بلاک‌چین اضافه می‌شود.
بیتکوین به منظور ارائه یک سیستم پرداخت همتا به همتا و بدون نیاز به نهادهای واسطه مانند بانک‌ها طراحی شده است. با بهره‌گیری از تکنولوژی بلاک‌چین، بیتکوین قادر است با حفظ حریم خصوصی کاربران، تراکنش‌ها را به صورت شفاف و امن ثبت کند.
یکی دیگر از اهداف بیت کوین، عرضه یک سیستم مالی دموکراتیک‌تر است که از تاثیر تحریم‌ها، محدودیت‌های ملی، یا نظارت‌های دولتی و مالی مستقل باشد. بنابراین، بیتکوین با هدف پایه‌گذاری یک سیستم مالی جهانی بدون مرز که به همه افراد دسترسی آزادانه ارائه دهد، توسعه یافته است.
همچنین، با توجه به محدودیت عرضه‌ی بیت کوین، این ارز دیجیتال دارای پتانسیل افزایش ارزش در طولانی مدت است. بیتکوین به نحوی برنامه‌ریزی شده‌است که در نهایت تنها ۲۱ میلیون واحد از آن منتشر خواهد شد. به عبارت دیگر، پس از انتشار این تعداد بیتکوین، ایجاد بیتکوین جدید متوقف می‌شود. بنابراین، در نهایت پس از مدت زمانی مشخص، بیت‌کوین‌های تولید شده برای ایجاد بلاک‌های جدید به صفر می‌رسد.
این محدودیت به مهم‌ترین اهداف ساتوشی ناکاموتو بازمی‌گردد که از یک سو به اجتناب از چاپ بی‌رویه پول توسط دولت‌ها و از سوی دیگر به پایدار نگه‌داشتن ارزش بیتکوین می‌پردازد. در بانک‌های مرکزی، دولت‌ها هر زمان که بخواهند بدون هیچ قید و شرطی، پول جدید چاپ می‌کنند و با ایجاد تورم، باعث تضعیف ارزش پول می‌شوند. اما تولید بیتکوین، به صورت محدود و غیرقابل تغییر تنظیم شده است.
برای افزایش قابلیت استفاده و دسترسی به مقادیر کوچک‌تر برای تراکنش‌ها، بیتکوین به واحدهای کوچکتری به نام ساتوشی تقسیم‌بندی می‌شود. یک واحد بیتکوین شامل 100 میلیون ساتوشی است، که این امر امکان پرداخت‌ها و انتقال‌های مالی با مبالغ کم را نیز فراهم می‌آورد. این تقسیم‌بندی، انعطاف‌پذیری قابل توجهی را در اکوسیستم بیتکوین ایجاد کرده و کاربران می‌توانند از بیتکوین برای انواع مختلف معاملات از خرده فروشی گرفته تا خریدهای بزرگ استفاده کنند.
بیتکوین فرصت‌های نوینی را برای کسب درآمد فراهم آورده است و علاقمندان به این حوزه می‌توانند با استفاده از رویکردهای گوناگون به فعالیت پرداخته و منافع مالی به دست آورند. در ادامه به بررسی برخی روش‌های کسب درآمد بیتکوین می‌پردازیم.
یکی از اصلی‌ترین راه‌های به دست آوردن بیتکوین استخراج بیت کوین است. همان‌طور که گفته شد، حل مسائل پیچیده و اضافه کردن بلاک‌های جدید به زنجیره بلاک‌ها، نیازمند به‌کارگیری توان پردازشی می‌باشد. استخراج‌کنندگان با استفاده از دستگاه‌های ماینینگ و مصرف برق می‌توانند در تولید بلاک مشارکت و در ازای آن پاداشی از جنس بیتکوین دریافت کنند.
خرید و نگهداری بیتکوین به مدت طولانی، استراتژی محافظه‌کارانه‌ای برای بهره‌برداری از افزایش ارزش بیتکوین در بلندمدت است. این رویکرد برای سرمایه‌گذارانی که به دنبال استفاده از رشد طولانی‌مدت قیمت بیتکوین هستند، مناسب می‌باشد.
خرید و فروش بیتکوین فرآیندی است که با دانش، آمادگی و استراتژی صحیح می‌تواند به سودآوری منجر شود.
برای انجام خرید و فروش بیتکوین، شیوه‌های متعددی وجود دارد که هر یک مزایا و معایب خاص خود را دارند. انتخاب شیوه مناسب بسته به نیازها، ترجیحات و اهداف فردی افراد متفاوت است. در اینجا به توضیح چند روش رایج برای خرید و فروش بیت کوین می‌پردازیم:
صرافی‌های دیجیتالی نقش محوری در خرید و فروش بیت کوین ایفا می‌کنند. این بسترها که به صورت آنلاین عمل می‌کنند، به کاربران امکان می‌دهند تا با استفاده از ارزهای فیات یا سایر ارزهای دیجیتال، بیت کوین خرید و فروش کنند. برخی از صرافیها ملزم به رعایت قوانین مربوط به شناسایی مشتریان و جلوگیری از پولشویی هستند. لازم به ذکر است که برخی از صرافیها به کشورهای تحت تحریم مانند ایران خدمات نمی‌دهند.
برای خرید بیتکوین با این روش، انتخاب صرافی ارز دیجیتالی که امنیت، کارمزد مناسب و طیف وسیعی از خدمات را ارائه می‌دهد، بسیار مهم است. صرافی‌های متمرکز به دلیل ارائه خدمات پشتیبانی و راهنمایی برای تازه‌واردها مناسب‌تر هستند. از طرف دیگر، صرافی‌های غیرمتمرکز نیز به سبب حفظ حریم خصوصی و کنترل کاربران بر دارایی‌هایشان، گزینه‌های جذابی هستند.
کاربرانی که قصد خرید بیتکوین در صرافی‌های خارجی را دارند، نیاز است که از طریق صرافی‌های داخلی، سرمایه تومانی خود را به یک رمزارز دیگر تبدیل و سپس به صرافی خارجی انتقال دهند. به طور مثال، کاربران می‌توانند پس از واریز سرمایه تومانی خود به یک صرافی داخلی، آن را با یک رمزارز همچون تتر که اکثر شبکه‌های ارزان قیمت از آن پشتیبانی می‌کند، مبادله کنند و سپس این رمزارز را در صرافی خارجی به بیت کوین تبدیل کنند.
دو نکته بسیار مهم:
معاملات همتا به همتا امکان خرید و فروش مستقیم بیتکوین بین افراد را بدون نیاز به واسطه یا صرافی فراهم می‌آورد. این روش از طریق بسترهای آنلاین که تسهیل‌کننده ارتباطات بین فروشندگان و خریداران هستند، انجام می‌گیرد. مزایای این شیوه شامل هزینه‌های تراکنش پایین‌تر و انعطاف‌پذیری بیشتر در انتخاب قیمت و شرایط معامله است.
خودپردازهای بیتکوین، که البته فقط در برخی از کشورها موجود هستند، به کاربران اجازه می‌دهند تا با استفاده از پول نقد بیتکوین خرید و فروش کنند. این دستگاه‌ها یک روش مستقیم و نسبتاً آسان برای تبدیل پول نقد به بیتکوین و بالعکس فراهم می‌آورند.
همچنین، می‌توان بیتکوین را به صورت مستقیم از طریق کسی که او را می‌شناسید، بدون نیاز به یک بستر آنلاین خریداری کنید. مزیت این شیوه این است که خریدار و فروشنده می‌توانند شرایط معامله را به صورت مستقیم و بدون دخالت طرف سوم تعیین کنند. هرچند، در این روش شما باید کاملا به طرف مقابل اعتماد داشته باشید!
پیش از هر اقدامی، آموزش و کسب دانش درباره مبانی بیتکوین و ارزهای دیجیتال ضروری است. درک عملکرد بازارهای ارز دیجیتال، شناخت تحلیل تکنیکال و بنیادی و آشنایی با انواع کیف پول‌ها و صرافیها، پایه و اساس یک سرمایهگذاری موفق است.
تحلیل بازار بیتکوین شامل دو بعد اصلی تحلیل تکنیکال و بنیادی است. تحلیل تکنیکال با بررسی الگوها و نمودارها به شناسایی روندها کمک می‌کند، در حالی که تحلیل بنیادی بر عوامل محرک بازار مانند اخبار مالی مهم، تغییرات قانون‌گذاری و پذیرش فناوری تمرکز دارد. ترکیبی از این دو رویکرد می‌تواند به شما در انتخاب نقاط بهتر برای خرید و فروش کمک کند.
برای حفظ امنیت، بهتر است پس از خرید بیتکوین آن را به یک کیف پول امن انتقال دهید. مدیریت صحیح کلیدهای خصوصی و رعایت اقدامات امنیتی برای حفاظت از دارایی‌های شما ضروری است.
بازار ارزهای دیجیتال بسیار پرنوسان است بنابراین توصیه می‌شود از قرار دادن تمام سرمایه خود در یک نوع دارایی خودداری کنید و تنها سرمایه‌ای را وارد این بازار کنید که از دست دادن آن، آسیب یا ضرری به زندگی شما وارد نمی‌کند.
با توجه به نوپا بودن این بازار؛ تغییرات زیادی در آن اتفاق می‌افتد و سرمایه‌گذاران نیاز به آموزش مستمر و به‌روزرسانی دانش خود دارند.
در برابر نوسانات بازار، حفظ خونسردی و پرهیز از تصمیمات عجولانه بسیار مهم است.
با رعایت این نکات و داشتن یک استراتژی معقول، خرید و فروش بیتکوین می‌تواند یک فعالیت سودآور باشد.
تماشای تغییراتی که از پول نقد به کارت‌های بانکی و سیستم‌های دیجیتالی در پرداخت‌ها رخ داده، نمایانگر پیشروی جهان به سوی دیجیتالی شدن است. بیتکوین به عنوان پیشتاز ارزهای دیجیتال شناخته می‌شود و رتبه اول در جدول ارزش بازار رمزارزها را دارد.
هدف این مقاله، ارائه توضیحات ساده و در عین حال کامل، از ماهیت و عملکرد بیتکوین است. هدف بیتکوین از ابتدا ایجاد یک پول دیجیتال غیرمتمرکز بوده است. بیتکوین به‌عنوان نماینده‌ای از ارزهای دیجیتال، نقطه شروع جدیدی را برای ارتباطات مالی در دنیای دیجیتال ایجاد کرده است و با پیشرفت‌هایی که در آینده به‌دست خواهد آورد، احتمالا تاثیرات عمیقی را در این حوزه به‌وجود می‌آورد.
به نظر شما آیا این رمزارز می‌تواند در سیستم‌های مالی تغییرات چشمگیری به وجود آورد؟ این پرسش، به چالش‌هایی از جمله امنیت، تنظیمات قانونی و تضاد با سیستم‌های مالی سنتی اشاره می‌کند که باید به دقت بررسی شود. هرچند بیتکوین و ارزهای دیجیتال دارای پتانسیل ایجاد تحولات عمده هستند، اما تجربه‌های گذشته نشان می‌دهد که موفقیت آن‌ها نیازمند تلاش‌ها، تغییرات و تعاملاتی بیش از پیش با عوامل مختلف است.
شیما یزدانی نویسنده محتوا و معامله‌گر (تریدر) در زمینه ارزهای دیجیتال هستم. دارای مدرک دکتری مکانیک (گرایش تبدیل انرژی) از دانشگاه حکیم سبزواری و 4 سال سابقه در امر ...
