اوراکل در بلاک چین چیست؟ معرفی انواع اوراکل‌های بلاک‌چین

اوراکل‌ها، نقش مهمی در برقراری ارتباط بین شبکه‌های بلاک‌چین و دنیای واقعی را ایفا می‌کنند. در واقع، به بلاک‌چین اجازه می‌دهند تا به اطلاعاتی که در دنیای واقعی وجود دارند دسترسی پیدا کرده و از آن‌ها به عنوان ورودی‌های مورد نیاز برای اجرای قراردادهای هوشمند استفاده کنند. علیرغم نقش بسیار مهم اوراکل‌ها، در رفع محدودیت‌های بلاک‌چین، با معایبی نیز روبرو هستند. یکی از اصلی‌ترین چالش‌های موجود، احتمال تغییر و دستکاری در داده‌ها است که می‌تواند امنیت و شفافیت شبکه‌های بلاک‌چین را تهدید کند. در این مقاله پس از تعریف اوراکل، به بررسی انواع و کاربردهای آن و همچنین تشریح مزایا و چالش‌های موجود خواهیم پرداخت؛ برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه، تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

بیشتر بخوانید: فناوری بلاک چین چیست؟

اوراکل در بلاک‌چین چیست؟

قراردادهای هوشمند در بلاک‌چین، علاوه بر منابع آنچین یا درون زنجیره‌ای، نیازمند ارتباط با داده‌هایی تحت عنوان منابع آفچین یا بیرون زنجیره‌ای هستند. اوراکل‌ها با فراهم کردن یک کانال ارتباطی بین بلاک‌چین و منابع خارجی، این امکان را فراهم کرده‌اند. از این طریق، امکان اتصال بین اکوسیستم غیرمتمرکز وب 3 و منابع داده‌ای سیستم‌های متمرکز برای استفاده در قراردادهای هوشمند فراهم می‌شود.

این کار باعث توسعه بلاک‌چین شده و رابطه بین تکنولوژی بلاک‌چین و سیستم‌های متمرکز را بهبود می‌بخشد. همچنین، این ارتباط می‌تواند باعث استفاده از بلاک‌چین در کاربردهای جدیدی در دنیای واقعی شود.

نقش اوراکل در قراردادهای هوشمند چیست؟

قراردادهای هوشمند برنامه‌های قابل اجرا بر روی شبکه‌های بلاک‌چین هستند؛ این برنامه‌ها می‌توانند تعاملات بین طرفین را، بدون نیاز به واسطه‌ها یا موسسات مالی، به صورت خودکار انجام دهند.

برای این کار، قراردادهای هوشمند نیاز به دسترسی به اطلاعات مورد نیاز برای اجرای شرایط آن‌ها را دارند؛ اما چگونه می‌توانند به اطلاعات خارج از بلاک‌چین دسترسی پیدا کنند؟ مثلا چگونه می‌توانند قیمت یک ارز را بدانند؟

اوراکل‌ها، راه‌گشای این فرآیندها هستند؛ به طوریکه، داده‌های مورد نظر را جمع‌آوری نموده و به قراردادهای هوشمند انتقال می‌دهند.

برای فرستادن داده‌ها به قرارداد هوشمند، یک قسمت اوراکل درون بلاک‌چین با قرارداد هوشمند تعامل دارد و یک قسمت خارج از بلاک‌چین با منابع داده در تعامل است. به عبارت دیگر، اوراکل‌ها پل ارتباطی بین دو جهان مختلف هستند: جهان خارج از بلاک‌چین که پر از منابع داده و رخدادهای واقعی است و جهان درون بلاک‌چین که پر از قراردادهای هوشمند و تراکنش‌های غیرقابل تغییر است.

انواع اوراکل‌های بلاک‌چین چیست؟

باتوجه به این که اوراکل‌ها برای اهداف مختلف استفاده می‌شوند، آن‌ها را می‌توان براساس عملکردشان به گروه‌های متفاوتی تقسیم کرد. در ادامه انواع اوراکل را برای شما تشریح خواهیم کرد، با ما همراه باشید.

اوراکل‌های ورودی و خروجی

این اوراکل‌ها، داده‌ها را بین دنیای خارج از بلاک‌چین و قراردادهای هوشمند درون آن، جابه‌جا می‌کنند. اوراکل‌های ورودی، اطلاعات را از منابع خارجی به بلاک‌چین منتقل می‌کنند و اوراکل‌های خروجی، نتایج قراردادهای هوشمند را به دنیای خارج از بلاک‌چین ارسال می‌کنند.

اوراکل‌های نرم افزاری و سخت افزاری

این دو نوع اوراکل، روش‌های مختلفی برای جمع‌آوری داده‌ها دارند. اوراکل نرم‌افزاری، با استفاده از منابع آنلاین، داده‌ها را به بلاک‌چین می‌رساند. این روش، سرعت بالایی در انتقال داده‌ها به قراردادهای هوشمند دارد.

اما اوراکل‌های سخت‌افزاری، برای تامین داده‌های فیزیکی مورد نیاز قراردادهای هوشمند، طراحی شده‌اند. این اوراکل‌ها با کمک دستگاه‌های سخت‌افزاری مثل سنسورها و اسکنرها، اطلاعات فیزیکی را در دسترس بلاک‌چین قرار می‌دهند.

اوراکل‌های میان زنجیره‌ای

گروه دیگری از اوراکل‌ها هستند که می‌توانند با بلاکچین‌های دیگر تعامل کنند. این اوراکل‌ها، قابلیت خواندن و ثبت داده و دارایی بین بلاک‌چین‌های مختلف را فراهم می‌آورند. به عنوان مثال، با استفاده از چنین اوراکل‌هایی، می‌توان با استفاده از یک بلاک‌چین، گام بعد در یک بلاک‌چین دیگر را شروع کرد.

اوراکل‌های متمرکز و غیرمتمرکز

با توجه به نحوه عملکرد و مدیریت، اوراکل‌ها را می‌توان به دو دسته متمرکز و غیرمتمرکز تقسیم کرد.

یک اوراکل متمرکز، یک نهاد واحد است که از یک منبع اطلاعاتی برای تامین داده‌های لازم برای قرارداد هوشمند استفاده می‌کند. این نوع اوراکل، باعث وابستگی قرارداد هوشمند به نهاد مربوطه می‌شود و در صورت بروز هرگونه خطا یا هک، عملکرد قرارداد هوشمند را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بنابراین، مشکل اصلی اوراکل‌های متمرکز، اتکای آن‌ها به یک منبع اطلاعاتی واحد است که باعث کاهش امنیت و غیرمتمرکز‌سازی قراردادهای هوشمند می‌شود.

به علاوه، استفاده از یک موجودیت متمرکز برای انتقال داده به قرارداد هوشمند، نقطه ضعف بزرگی در تکنولوژی بلاک‌چین است.

اوراکل‌های غیرمتمرکز، برای افزایش صحت داده‌های خود، با استفاده از روش اجماع بین منابع خارجی، داده‌های خود را با هم مقایسه و تایید می‌کنند. به عنوان مثال، در صورت نیاز به درج داده درباره دمای هوا، چندین سایت هواشناسی را بررسی می‌کنند و تا زمان رسیدن به نتایج یکسان در تمام منابع، جستجو را ادامه می‌دهند.

اوراکل‌های اختصاصی

این نوع اوراکل برای یک قرارداد هوشمند خاص ساخته شده است. این بدان معناست که برای استفاده از چند قرارداد هوشمند متفاوت، باید به تعداد آن‌ها از اوراکل‌های اختصاصی مختلف نیز بهره گرفت.

این اوراکل‌ها با توجه به نیازهای یک قرارداد، سفارشی شده‌اند، بنابراین توسعه‌دهندگان می‌توانند آن‌ها را براساس ویژگی‌های خاص خود تغییر دهند. با این حال، این روش زمان و هزینه زیادی را می‌طلبد و برای شرکت‌ها و موسساتی که قصد دارند از منابع داده متنوعی استفاده کنند، مناسب نیست.

اوراکل‌های انسانی

افرادی که در یک حوزه خاص دارای مهارت و دانش کافی هستند، می‌توانند نقش اوراکل را برای قراردادهای هوشمند داشته باشند.

مزایای استفاده از اوراکل‌ها چیست؟

• ارتباط با دنیای خارج از بلاک‌چین: اوراکل‌ها نقش پل ارتباطی بین بلاک‌چین و دنیای خارج از آن را بازی می‌کنند. این به این معناست که داده‌های موجود در منابع خارجی می‌توانند به قراردادهای هوشمند در بلاک‌چین منتقل شوند. این امکان باعث می‌شود که قراردادها و داده‌ها در بلاک‌چین و دنیای واقعی با هم تعامل داشته باشند.
• بهبود عملکرد قراردادهای هوشمند: اوراکل‌ها قراردادهای هوشمند را قادر می‌سازند که به داده‌های خارج از بلاک‌چین دسترسی پیدا کنند. این یعنی قراردادها می‌توانند از داده‌ها و اطلاعات روزانه در دنیای واقعی استفاده کنند. این امکان باعث می‌شود که قراردادها عملکرد دقیق‌تر و کارآمدتری داشته باشند؛ همچنین، بتوانند کاربردهای گسترده‌تری از قبیل، بازارهای پیش‌بینی غیرمتمرکز، بیمه غیرمتمرکز، و شبکه‌های حمل و نقل هوشمند داشته باشند.

این ویژگی‌ها به توسعه‌ی بیشتر و کاربردهای گسترده‌تر بلاک‌چین کمک می‌کنند.

استفاده از اواکل‌ها چه چالش‌هایی به همراه دارند؟

اوراکل‌ها واسط‌هایی هستند که داده‌های خارج از بلاک‌چین را به قراردادهای هوشمند ارسال می‌کنند. این داده‌ها می‌توانند تاثیر بسزایی بر روی نحوه اجرای قراردادهای هوشمند داشته باشند. بنابراین، لازم است که اوراکل‌ها از مکانیزم‌های قابل اعتماد برای تضمین صحت داده‌های خود استفاده کنند. در غیر این صورت، قراردادها ممکن است با عواقب جبران‌ناپذیری مواجه شوند؛ در ادامه چند نمونه از این چالش‌ها ارائه شده‌اند:

• انتقال اطلاعات نادرست: یکی از خطرات استفاده از اوراکل‌ها، تغییر و دستکاری داده‌ها است که ممکن است به طور تصادفی یا به عمد توسط هکرها یا سایر عوامل مخرب ایجاد شود.

برای مثال، با هک یک منبع داده و ارسال داده‌های نادرست، آن قرارداد هوشمند به نفع هکر عمل خواهد کرد.

• عدم قابلیت بازگردانی نتایج: در بلاک‌چین، تراکنش‌ها برگشت‌ناپذیر هستند و به صورت دائمی ذخیره می‌شوند.

در این صورت، اگر یک قرارداد هوشمند با داده‌ای اشتباه فعال شود، می‌تواند سبب خسارت‌های جبران‌ناپذیر برای کاربران گردد.

• مشکل امنیتی: اوراکل‌ها اگر به صورت متمرکز تعبیه شوند، استفاده از آن‌ها نیاز به اعتماد به آن واسط دارد؛ این مسئله ممکن است با هدف اصلی بلاک‌چین‌های عمومی که غیرمتمرکز بودن است، در تضاد باشد.

برای حل مشکلات ناشی از متمرکز بودن اوراکل‌ها، مکانیزم استفاده شده باید از دستکاری و انتقال اطلاعات نادرست و خارج شدن از دسترس، جلوگیری کنند.

شبکه‌های اوراکل غیرمتمرکز چین‌لینک، یکی از اوراکل‌هایی است که با هدف رفع این چالش و پشتیبانی از قراردادهای هوشمند ایجاد شده‌اند.

سخن آخر

اوراکل‌ها در بلاک‌چین، پل ارتباطی بین شبکه‌های بلاک‌چین و دنیای واقعی هستند که داده‌های خارج از بلاک‌چین را در دسترس قراردادهای هوشمند قرار می‌دهند؛ این امر باعث می‌شود که بلاک‌چین‌ها به قابلیت توسعه و پیشرفت بیشتری دست یابند. با وجود همه مزایا، اوراکل‌ها نیز چالش‌های خود را دارند که در مقاله توضیح داده شده است. برای اطمینان از صحت داده‌های ارسالی و عملکرد صحیح قراردادهای هوشمند، نیاز است که مکانیزم‌های امنیتی مناسب برای اوراکل‌ها طراحی و پیاده‌سازی شود.