فناوری بلاکچین طرز تفکر ما در مورد داراییهای دیجیتال را تغییر داده است و خدمات مالی غیرمتمرکز یا دیفای (DeFi)، قراردادهای هوشمند و سایر برنامههای کاربردی پیشگامانهای را فراهم کرده است. با این حال، وجود بلاکچینهای متفاوت با پروتکلها و استانداردهای متفاوت، چالشهایی را برای قابلیت همکاری و عملکرد متقابل بین این بلاکچینها، ایجاد کرده است.
با وجود بسیاری از بلاکچینهای مختلف که هر کدام پروتکلها و استانداردهای خاص خود را دارند، انتقال داراییها در شبکهها یا استفاده از آنها در زمینههای مختلف دشوار است. اینجاست که مفهوم توکنهای رپدشده (Wrapped Tokens) یا توکنهای پوششی مطرح میشود. رپد توکنها یا توکنهای پوششی به عنوان راهحلی برای امکان استفاده از داراییهای یک بلاکچین در پروتکلها و استانداردهای متفاوت پدیدار شدهاند و قابلیت همکاری متقابل زنجیرهای را ارتقا میدهند.
بیشتر بخوانید: ارز دیجیتال چیست
در این مقاله، موجودیت رپد توکنها، اهمیت قابلیت همکاری متقابل بلاکچینها، چگونگی ایجاد رپد توکنها و نکاتی دیگر را بررسی خواهیم کرد.
در دنیای بلاکچین، استانداردها و پروتکلهای متفاوتی برای کارکرد و پشتیبانی ارزها و توکنها تعریف و ساخته شدهاند. به عنوان مثال، ERC-20 یک استاندارد فنی است که برای ایجاد و پیادهسازی توکنها در بلاک چین اتریوم استفاده میشود. این استاندارد مجموعهای از قوانین و عملکردهایی را تعریف میکند که توکنها باید از آنها پیروی کنند تا با اکوسیستم اتریوم سازگار باشند. به علاوه، درحال حاضر بیشتر قراردادهای هوشمند و خدمات دیفای در بلاکچین اتریوم، از توکنهای ERC-20 استفاده میکنند.
حال اگر فردی ارزی داشته باشد که تحت استاندارد ERC-20 عمل نکند، مانند بیتکوین (BTC)، بهطبع قادر به استفاده از قراردادهای هوشمند و خدماتی که این استاندارد را پشتیبانی میکنند نیز نخواهد بود، اینجاست که توکن پوششی (رپد توکن) وارد میشود. درواقع توکن پوششی یک توکن ضمانتی از یک دارایی دیگر مانند بیتکوین است که به لحاظ قیمت و ارزش اصطلاحا به آن دارایی میخکوب یا peg شده است و همچنین، همزمان قابلیت استفاده شدن در بلاکچین یا استاندارد دیگری را هم دارد.
به عنوان مثال، فردی دارنده یک عدد بیتکوین است و قصد فروش آن را ندارد، اما به هر دلیلی قصد استفادهی آن در یکی از پلتفرمهای دیفای که نیازمند توکن ERC-20 است را دارد. در این حالت این فرد نیاز دارد بیتکوین خود را به شکلی قابل استفاده در پروتکل مدنظر تبدیل کند. در این مثال، فرد در ازای یک عدد بیتکوین خود میتواند یک عدد رپد بیتکوین یا بیتکوین پوششی دریافت کند که قیمت آن برابر با بیتکوین اصلی است اما به عنوان یک توکن ERC-20 نیز عمل میکند.
اکنون ممکن است سوالاتی در ذهن شما شکل بگیرند از جمله اینکه:
به منظور استفاده از یک ارز یا توکن در یک شبکه که آن را پشتیبانی نمیکند، نیاز است تا نسخه پوششی (رپدشده) آن ارز یا توکن را ایجاد کنید.
برای این کار، باید ارز اولیه خود را در شبکه خود به یک آدرس مشخص ارسال کنید. این آدرس وظیفه این را دارد تا ارز یا توکن اولیه شما را نگهداری کند و در ازای آن در شبکه و پروتکل موردنظرتان، به همان اندازه توکن و با قیمت برابر با آن، نسخه رپدشده آن ارز را مینت و تحویل دهد، به این آدرس اصطلاحا custodian یا ضامن نیز گفته میشود. این ضامن میتواند یک سازمان یا موسسه متمرکز و یا یک راهحل غیرمتمرکز که از طریق قراردادهای هوشمند عمل میکند، باشد. در صورت اینکه بخواهید ارز اولیه خود را به دست آورید، دوباره با مراجعه به ضامن، توکنهای پوششی را برمیگردانید. ضامن نیز پس از تایید صحت و درستی این توکنها، ارز اصلی را به شما برمیگرداند و توکنها را از بین میبرد. همچنین، در این حالت ارز موردنظر دو برابر نخواهد شد زیرا ضامن این اطمینان را میدهد که ارز اولیه از گردش خارج شده و صرفا نگهداری میشوند.
با این حال، در دنیای ارزهای دیجیتال اعتماد به یک سازمان یا شخص ثالث موجب کاهش امنیت میشود و در قراردادهای هوشمند نیز احتمال هک و آسیبپذیری وجود دارد. بههمین منظور باید از سازمان یا قرارداد هوشمندی بهعنوان ضامن استفاده کرد که دارای سابقه عملکردیِ درست میباشد.
مثالهای زیادی از توکنهای پوششی وجود دارند. در این بخش بعضی از این توکنها را معرفی و موارد استفاده آنها را بیان خواهیم کرد.
رپد بیتکوین یا wBTC یک توکن ERC-20 است که نشاندهندهی بیتکوین (BTC) در بلاکچین اتریوم است. از آنجایی که این رمزارز پادشاه و همچنین باارزشترین ارز بین ارزهای دیجیتال است، استفاده زیادی خواهد داشت. به همین دلیل، تقاضا برای توکن پوششی آن، برای استفاده در بسیاری از قراردادهای هوشمند که توکن ERC-20 نیاز دارند، بسیار بالا میباشد.
اتر یا ETH ارز دیجیتال بومی بلاکچین اتریوم میباشد و برای انجام تراکنشها و اجرای قراردادهای هوشمند استفاده میشود، اما دقت داشته باشید که این ارز، یک توکن ERC-20 نمیباشد و این دو متفاوت از همدیگر میباشند. ERC-20 پروتکلی برای ایجاد توکنهای قابل تعویض در شبکه اتریوم است. این توکنها از قوانین و عملکردهای خاصی که در پروتکل ERC-20 تعریف شدهاند، پیروی میکنند و در بسیاری از قراردادهای هوشمند از جمله محصولات دیفای مانند صرافیهای غیرمتمرکز مورد استفاده قرار میگیرند. درحالیکه اتر، کوین یا ارز بومی شبکه است. به همین دلیل، برای استفاده از اتر به عنوان یک توکن ERC-20 میتوان رپد شده آن یعنی wETH را ایجاد نمود.
رپد پالس نیز همانند رپد اتر میباشد. PLS ارز بومی شبکه پالس چین میباشد. اما همانطور که ETH به عنوان یک توکن ERC-20 قابل استفاده نیست، PLS را نیز نمیتوان به عنوان یک توکن PRC-20 در شبکه پالسچین استفاده کرد. به همین منظور، توکن پوششی پالس یا wPLS را میتوان ایجاد و استفاده کرد.
بیشتر چالشها و نگرانیهای توکنهای پوششی مربوط به نهادها یا قراردادهای هوشمندی است که نقش ضامن یا همان custodian را ایفا میکنند. زیرا این مرحله نیازمند اعتماد به یک واسطه برای نگهداری کوینها و ارزهای اساسی شما میباشد.
این وابستگی به یک نهاد متمرکز میتواند باعث افزایش خطراتی شود که شامل عدم اعتماد، ریسک نقض امنیت و کاهش شفافیت است. همچنین، وابستگی به یک سازمان متمرکز بهعنوان ضامن ممکن است باعث ایجاد سطوحی از متمرکزسازی شود. درحالیکه عدم تمرکز جزء اصول مهم دنیای بلاکچین است.
علاوه بر این، قراردادهای هوشمند مورد استفاده برای توکنهای پوششی نیز ممکن است به آسیبپذیری و حملات هک منجر شوند. هرچند که قراردادهای هوشمند برای صدور توکنهای پوششی ضروری هستند، اما هیچ برنامهای در برابر آسیب و هک بهطور صددرصدی غیرقابل نفوذ نیست. در نتیجه، برای استفاده از توکنهای پوششی، باید به دقت، خطرات و محدودیتهای مربوط به آنها را بسنجید و سپس با اطمینان کامل عمل کنید.
در مجموع، طبق آنچه در این مقاله آموختیم توکنهای پوششی یا همان رپد توکنها یکی از مهمترین و ضروریترین مفاهیم دنیای بلاکچین و ارزهای دیجیتال میباشد.
آوردهای که این توکنها با خود همراه دارند، قابلیت همکاری بلاکچینها و پروتکلهای مختلف با یکدیگر میباشد. استفاده از ارز یک بلاکچین در یک بلاکچین دیگر باعث ایجاد رشد و انعطافپذیری معناداری خواهد شد. زیرا میتوان از قابلیتها و ویژگیهای دو بلاکچین در آن واحد استفاده کرد.
هرچند درحال حاضر چالشهای امنیتی که عمدتا از اعتماد به یک شخص یا نهاد ثالث نشات میگیرد، ممکن است منجر به مشکلاتی شود، اما با این وجود، استفاده از این توکنها رو به افزایش است و کاربرد رو به افزون آن میتواند عامل ایجاد راهحلهایی برای کاهش مشکلات امنیتی آن در آینده شود.
تقریبا در سال 98 با ارزهای دیجیتال آشنا شدم و تنها چیزی که ازش میدونستم فقط ترید بود؛ تقریبا مثل همه کسایی که برای اولین بار با این حوزه آشنا میشن. اما هرچه بیشتر تو ...